Nhật Bản và câu chuyện già hóa dân số
Đất nước mặt trời mọc nổi tiếng với nền kinh tế phát triển, chất lượng cuộc sống cao và là một trong những quốc gia có tuổi thọ cao nhất thế giới. Tuy nhiên, nếu nhìn câu chuyện tuổi thọ ở góc độ của người làm chính sách thì đây chính là một vấn đề đau đầu. Tại Nhật Bản hiện ghi nhận tỉ lệ sinh giảm mạnh, tỉ lệ già hóa tăng vô cùng nhanh chóng.
Nhật Bản hiện đang thiếu hụt trầm trọng nhân lực điều dưỡng (Nguồn ảnh: http://www.kenkouen.jp)
Theo thống kê của Cục Dân số nước Nhật, sau khoảng 15 năm nữa, nếu không có sự thay đổi đột biến về lượng người nhập cư thì cứ 3 người Nhật sẽ có một người trên 75 tuổi. Điều này gây áp lực rất lớn lên nền kinh tế Nhật.
Khi tuổi đã cao, người già cần được hưởng các chế độ chăm sóc, phúc lợi xã hội. Số lượng người cần chăm sóc ngày càng tăng cao trong khi nhân viên điều dưỡng lại hạn chế. Với đặc thù nghề nghiệp cần yếu tố thể chất và có thu nhập không bằng nhiều công việc khác, cộng thêm tình trạng già hóa dân số quá nhanh dẫn đến việc nhân lực trong nước không thể đáp ứng đủ nguồn nhân lực.
Nguồn nhân lực bổ sung từ nước ngoài
Bên cạnh giải pháp tăng cường đãi ngộ, các chính sách cho điều dưỡng viên và sử dụng người máy, Chính phủ Nhật cũng tiến hành các chương trình hợp tác với các nước khác để tuyển thêm nguồn nhân lực điều dưỡng làm việc tại Nhật. Theo ước tính của bộ Sức khỏe, Lao động và Phúc lợi xã hội Nhật Bản, nước này cần khoảng 2.53 triệu điều dưỡng viên trong năm 2025 trong khi số lượng nhân lực tại Nhật Bản không đủ để đáp ứng. Do đó tuyển dụng lao động nước ngoài là giải pháp khả thi duy nhất tại thời điểm này.
Sinh viên trường Cao đẳng Y-Dược Asean tham gia phỏng vấn tuyển chọn điều dưỡng, hộ lý làm việc tại Nhật Bản
Hiện nay, Nhật Bản đang thực hiện chương trình tìm kiếm nhân lực điều dưỡng tại 3 quốc gia Đông Nam Á là Indonesia, Philippines và Việt Nam. Những người này sẽ phải tham gia một kỳ thi điều kiện để có được giấy phép làm việc tại Nhật Bản.
Cơ hội làm việc tại Nhật Bản cho lao động Việt Nam
Chương trình đưa nhân lực điều dưỡng sang làm việc tại Nhật Bản bắt đầu tiến hành tại Việt Nam từ năm 2012. Cho đến nay, rất nhiều người lao động vẫn còn làm việc hoặc đã trở về nước. Đây là cơ hội để điều dưỡng viên Việt Nam có cơ hội làm việc tại môi trường chuyên nghiệp với mức thu nhập cao hơn nhiều so với trong nước, đồng thời nâng cao khả năng chuyên môn.
Hiện nay, tại một số đơn vị đào tạo nhân lực dược, điều dưỡng có các chương trình hợp tác với đối tác của Nhật để đưa sinh viên đủ điều kiện sau khi tốt nghiệp sang làm việc tại Nhật.
Trong thời gian vừa học vừa làm tại Nhật Bản, các ứng viên được phép dự kỳ thi cấp Chứng chỉ quốc gia Nhật Bản về điều dưỡng viên và hộ lý. Ứng viên điều dưỡng được dự thi mỗi năm một lần, ứng viên hộ lý được dự thi một lần vào năm thứ tư.
Nếu đỗ, các ứng viên sẽ được cấp Chứng chỉ quốc gia điều dưỡng viên, hộ lý Nhật Bản và được phép ở lại làm việc dài hạn tại nước này. Việc Nhật Bản kéo dài thời gian lưu trú tăng thêm cơ hội cho điều dưỡng, hộ lý Việt Nam đạt được chứng chỉ quốc gia của nước này, tạo điều kiện về công việc cũng như chế độ lương bổng và phúc lợi xã hội bình đẳng như các đồng nghiệp Nhật Bản.
